In deze bijeenkomst verwelkomen we van harte onze nieuwe moderator René Langestraat die voor de eerste keer het filosofisch gesprek bij ons leidt. Zoals gewoonlijk vormen we groepjes om een onderwerp te kiezen en dit keer de vraag “Wanneer is een leven geslaagd?”
Het eerste waaraan gedacht wordt, is datgene wat veelal in het algemeen wordt gezegd nl. dat een antwoord op de hoofdvraag vraag pas op het einde van een leven beantwoord kan worden. Toch suggereert men dat ook tussendoor een stand van zaken opgenomen kan worden. In iedere levensfase komen belangrijke meetpunten (ijkpunten)voor. Dat kan over kinderen gaan of erkenning die men gekregen heeft. Het interessante is dat er tamelijk veel spreekwoorden zijn die waarschuwen voor het risico van een tussentijds oordeel. Zo kennen we bijvoorbeeld “Slechts een krachtig leven is een waar leven”, “Prijs de dag niet voor de avond is gevallen” en “Te vroeg juichen”. Het kan namelijk zo maar zijn dat een tussendoor oordeel later helemaal niet zo geslaagd blijkt.
Vervolgens kwamen we op het punt “Waarom willen we zo graag een geslaagd leven?”. Met andere woorden “Waar bevindt zich de drijfveer voor de hoofdvraag? Men noemde dat het zowel een natuurlijke behoefte is als de drang om iets “na” te willen laten. Zingeving en betekenis geven aan je eigen leven. Niet alleen in relatie tot jezelf maar ook in relatie tot anderen of b.v. de natuur. Echter alleen jij kunt een antwoord vinden op de hoofdvraag. Dat is iets om zelf over te oordelen. Voor ieder mens gelden daarom andere criteria die uiteindelijk verbonden worden aan het woordje “Geslaagd”.
Gesteld werd dat er verschillende invloeden en afhankelijkheden zijn om tot een geslaagd leven te komen.
- Zo werd genoemd dat een geslaagd leven afhangt van de mensen die je omringt hebben in je leven. Welke kansen heb je van hen gehad en vervolgens genomen?
- Maar ook welke herinneringen blijven je bij. Stel dat je ooit iets vreselijks hebt meegemaakt maar daarna een mooi leven hebt gehad, kun je dan toch nog spreken van een geslaagd leven? Heb je de kracht om over bepaalde dingen heen te kijken?
- In hoeverre speelt gevoel een grote rol. Zou iemand die over het algemeen positief in het leven staat, vaker een geslaagd leven uitspreken dat iemand die somber is.
- Er kunnen vervolgens ook nog allerlei meetwaarden worden opgesteld om tot een theoretische waardering te komen.
- Is het bereiken van doelen belangrijk voor een geslaagd leven?
- Ligt er een criterium bij het feit of dingen “lukken” in het leven. Dus als iets niet lukt, is het dan niet geslaagd of kan het toch geslaagd zijn?
- Spelen omgevingsfactoren een hele grote rol? Daarbij kun je denken aan culturele verschillen en mensen die bijvoorbeeld in achterstandswijken geboren worden. Of denken die veel minder na over beantwoording van de vraag of hun leven geslaagd is?
- De mate van tevredenheid kan ook beantwoording van de hoofdvraag enorm beïnvloeden. Kan je rust vinden in hetgeen je gedaan hebt en kun je daar op een goede manier op terug kijken?
Automatisch kwamen we op een scheiding waarbij aan de ene kant zich een kader vormde over een inhoudelijk geslaagd leven als mens en anderzijds geslaagde prestatiegerichte activiteiten. We hebben niet allemaal het wiel uitgevonden of ontdekt dat de aarde rond was. Is er dan sprake van een andere vorm van een geslaagd leven? Kun je bij een eenvoudig leven ook spreken van een geslaagd leven als je het gevoel hebt dat je de wereld beter achterlaat of dienen dat hele grote zaken te zijn die er meer toe doen of meer effect hebben in het grotere geheel? De mens is geneigd te zoeken naar de uitzonderingen. Sommigen gaven zelfs aan dat mensen de neiging tot negativiteit hebben. Maar vinden we een antwoord als we eerst kijken naar wat niet geslaagd is? Als we niet iets groots gepresteerd hebben, betekenen we dan minder voor de wereld. De dynamiek binnen dit onderwerp is heel groot. Uiteindelijk waren we het erover eens dat het feit dat je leeft al een geslaagd leven is.
Maar hoe zit dat dan met onze voorouders? Als zij ook allemaal een geslaagd leven hadden, waarom willen wij dan nog van alles verbeteren? Dat zou dan toch niet meer nodig zijn. In mythologieën van de oude Egyptenaren werd een geslaagd leven afgemeten aan de weging van het hart. Is de mogelijkheid op een niet geslaagd leven dan een pelgrimstocht die ieder mens door de eeuwen heen doormaakt (erfzonde) of is het een tijdseigen vraag? Een vraag waarbij de eigen verantwoording binnen je leven een grote rol speelt. Zowel op maatschappelijk als menselijk niveau. Een eigentijdse vraag die naarmate er meer chaos is en hoge verwachtingen zijn, het gevoel van geluk doet afnemen. Dit met als gevolg dat men ook minder het gevoel krijgt van een geslaagd leven. Iets dat zich uit in een tijdsgeest waarbij er welstand is en we eigenlijk alles hebben. Zijn wij dan de makers van ons eigen geslaagde leven en laten we ons misleiden door keuzestress en individualisme?
Tenslotte hebben we de deelnemers gevraagd om nog 1 concreet antwoord op de hoofdvraag “Wanneer is een leven geslaagd?” te formuleren. De twee kenmerkendste antwoorden waren:
- Als je vergeving hebt gehad
- Als je alles gedaan hebt wat binnen je mogelijkheden lag en je daar tevreden mee bent.
Daarmee sluiten we weer een hele bijzonder middag af. Met dank aan de inbreng van de deelnemers. Het werd daarnaast als heel positief ervaren dat Marlita de flipover met de gespreksweergave verzorgde, en René de gespreksvoerder was. Deelnemers ervoeren dat als heel prettig omdat de weergave op het bord weer aanleiding gaf tot voortgang van het gesprek. Wij gaan kijken of we dat in de toekomst kunnen continueren.
Aantal deelnemers: 17
Moderator: René Langestraat
Ingediende onderwerpen: Wanneer mag je liegen? Wordt ons leven gestuurd? Wat versta je onder verantwoordelijkheid? Wat is het effect van herinneren? Wanneer is ons leven geslaagd?