De keuze viel op 27 oktober 2019 voor het gespreksonderwerp ‘In welke mate heb je invloed op je levenspad?’ Sommigen hadden onmiddellijk associaties met ‘wat komt er op je pad’ en ‘Is er eigenlijk wel veel te kiezen?’ Een van de deelnemers stelt dat je weinig te kiezen hebt…niet wanneer je geboren wordt, je ouders ook niet en ‘waar’ evenmin. Of je in een rijk of arm gezin komt, hoog of niet opgeleid, welke regio, dus ook warm of koud, welk voedsel…is er wel voedsel enz. de rij kan langer. Maar…wierpen anderen tegen, dat geldt toch voor je eerste levensfase, daarna krijg je steeds meer invloed op je eigen leven, het z.g. levenspad. Je kunt dan toch alles kiezen. Er zijn kinderen die al vroeg weten wat ze willen worden, een aantal van hen bereikt dit ook, geldt dit niet in principe voor bijna iedereen.
Zwerftocht
Er is eigenlijk geen sprake van een ‘pad’, maar het voortdurend aangereikt krijgen van keuzes, daar reageer je op en – zo merkten ook anderen op – terugkijkend zie je een pad achter je! Je herkent het pad als je het hebt belopen. Het pad is er wel, betoogt iemand, maar het bestaat uit keuzes maken. Dat is dominant in het leven, elke dag opnieuw ‘moet’ je positie kiezen. Je ontwikkelt je op die manier ook in moreel opzicht, je moet ook steeds kiezen tussen goed en slecht. Alles wat we doen heeft invloed op het levenspad, we herkennen het alleen niet als we het nog belopen. Heel poëtisch merkte iemand op dat het eigenlijk een zwerftocht is op zoek naar levensgeluk. Dat werd in stijl aangevuld met ‘het pad zijn momenten hoog – laag, zig – zag! Je krijgt een printplaat mee en zo vanaf je zevende ga je die verder invullen. De tijdgeest heeft daar grote invloed op.
Maar je hebt toch lang niet altijd invloed op de omstandigheden. Hevige gebeurtenissen kunnen je leven bepalen, oorlog, failliet van je bedrijf, ziekte e.d. Als je partner heel ernstig ziek wordt, gaat dit je leven bepalen. Dat overkomt je. In dit verband komt ‘toeval’ dominant ter sprake. Velen zien toch een sterke rol hiervoor weggelegd. Juist de omstandigheden bepalen in sterke mate hoe je leven zich ontwikkelt. Maar als je bij tegenslagen steeds naar goede alternatieven blijft zoeken bepaal je toch de kwaliteit van je eigen levenspad, merkte iemand op.
Input van omgeving
Eigenlijk vertrekken we in ons leven met een pakket aan gegevens en daarna komt de input van de omgeving. Wat er vervolgens uitkomt, leidt weer tot een volgende stap. Maar… die input is toch toeval, zo wordt gesteld, dus is toeval toch leidend. En natuurlijk passeerde dan de vraag: ‘Maar als toeval ons levenspad bepaald, hebben we dan wel een vrije keuze?’ Dat is terug naar het begin ‘hebben we een vrije keuze of wordt alles bepaald door erfelijkheid en omstandigheden?’ Maar ook het vertrekpunt DNA kan heel verschillend uitpakken. Kijk naar kinderen uit één gezin en hoe ze zich heel verschillend kunnen ontwikkelen.
Het is een kwestie van ‘overleven’ en dat is voor iedere persoon anders, zo stelde iemand stevig, dus reageren we uitsluitend op omstandigheden. Maar veel mensen maken juist géén keuzes en blijven sterk in dezelfde omstandigheden hangen, vinden dat veilig. Wat je niet geleerd hebt, bepaalt ook heel sterk je levenspad, dat moet je leren met vallen en opstaan. Leren ‘nee’ zeggen is er een voorbeeld van. Het is wel vaak een rottige manier van ervaring opdoen wordt aangevuld.
‘’t kwam op mijn pad’ is meestal positief en suggereert ’n prikkel waarop je hebt doorgebouwd. Het toeval is daarmee een optelsom van alle keuzes die je maakt, werd filosofisch opgemerkt. ‘Heb de moed om keuzes te maken’ vormde een mooie afsluiting.
Aantal deelnemers: 23
Moderator: Jap Voorbraak
Ingebrachte onderwerpen: In welke mate hebben we invloed op ons levenspad? In welke mate beïnvloedt diepgang je levenskwaliteit? Is niet de waarheid vertellen een leugen? Kan je op commando vrolijk zijn? Mag je jezelf een fijn leven gunnen?