POLARISERING

Het is ook deze bijeenkomst op zondag 31 maart 2019 weer interessant welke vragen er ingebracht gaan worden,  maar deze keer leek het wel of ze allen vanuit eenzelfde achtergrond werden gesteld. Dus ook de gekozen mooie vraag ‘Schaadt polarisering de samenleving?’

De eerste associatie met ‘polarisering’ is negatief. Het wordt geassocieerd met ‘harde opstelling’ en ‘kiezen voor uiterste’. Iemand merkte daarbij op, dat niet meer wordt onderkend dat het gaat om ’n mening, het wordt een keihard oordeel. Is er meer polarisatie? Nee, het is van alle tijden..maar er is veel sneller contact, de mening/het oordeel is via vele kanalen van de sociale media snel en ongenadig te geven. De openbare media als krant radio en TV doen er nog een schepje bovenop. Als ’t niet fors wordt gebracht, krijgt het ook geen aandacht. Het wordt daardoor zichtbaarder. Alleen uitvergrote meningen halen de media, men wil hoe dan ook aandacht trekken. Wordt tegenwoordig de aandacht en de sfeer bepaald door een (kleine) minderheid? Velen hebben angst voor ’t conflict met ‘de korte lontjes’. Er wordt op gewezen dat heel vroeger mensen werden uitgemoord om hun mening, denk aan de vele brandstapels, het gaat nu eigenlijk nog heel ‘beschaafd’.

Polarisatie moet een tegenhanger hebben, ‘wat staat er tegenover?’ Na enig zoeken werd gekozen voor ‘consensus’. Ook het typische Nederlandse ‘polderen’ werd hier genoemd. Maar dat wordt nu weer geassocieerd met achterkamertjes politiek en grijze, nietszeggende resultaten. Onvrede komt vaak uit onherkenbare resultaten t.g.v. het eindeloze compromissen sluiten. Zo komen we ook bij voordelen van polarisatie. het schept helderheid, je weet wat je aan elkaar hebt en het hoeft niet te gaan in een sfeer van complete persoonlijke oorlog. Polariseren hoeft niet gelijk te staan aan ‘zwart/wit’ denken, maar kan echt leiden tot goede heldere en herkenbare afspraken. Het laat ook zien waar iemand voor staat. Polariseren kan dus ook als ‘tool’ gebruikt worden. Vrij algemeen waren we het er over eens dat ‘kennis’  een belangrijk element vormt in het gesprek, het overleg. Gebrek aan kennis kan al snel leiden tot een eenzijdige, beperkte mening. Kennis heeft ook te maken met ‘ontmoeten’. Verrijk jezelf met de kennis van een ander. In de huidige tijd leeft men te vaak in een eigen bevredigende ‘bubbel’. Alleen willen/ kunnen horen en zien wat al aansluit bij je bestaande kennis en mening. Daar word je niet wijzer van. Ook hier wordt aangetekend dat de verzuilde maatschappij in de jaren vijftig tot en met tachtig en misschien nog wel langer, ook een denk, leefbubbel opleverde. Ook toen waren de tegenstellingen heel groot, werd er strijd geleverd, werden kandidaten geweigerd om hun andere mening (lees geloof).

‘Bewust partijen tegen elkaar opzetten’ wordt aangemerkt als een karakteristiek van polarisatie, maar vervolgens gecorrigeerd in ‘manipulatie’. Ze horen wel vaak bij elkaar. ‘Schaadt polarisatie?’ Het is wel duidelijk dat men de ontwikkeling op dat punt wel beangstigend vindt, maar wel specifiek de ‘giftige polarisatie’. En deze specifieke duiding maakt natuurlijk wel ‘t verschil. Duidelijkheid is prima, maar men moet zich daarbij inleven in de ander en zelf kunnen relativeren. De ‘giftige polarisatie’ is een venijnig voertuig van onvrede. ‘Kunnen ontevreden mensen eigenlijk wel iets anders kiezen dan de polarisatie?’zo vroeg een deelnemer op het einde. ‘Het Filosofisch Gesprek’  is een voorbeeld hoe je met elkaar van gedachten kunt wisselen zonder heftige – persoonlijke- discussies ook als je van mening verschilt! Maar de maatschappelijke onvrede bij een deel van de samenleving  vangen we hier niet op en lossen we hier ook niet op!

Moderator: Sharon Valk

Deelnemers: 23

Voorgedragen onderwerpen: Hoe vrij zijn wij (vrijheid van uiten)? Is iemand die veel weet wijzer dan iemand die veel vraagt? Vanuit welke behoefte oordelen wij? Valt er over smaak te twisten? Waar gaan we heen met de wereld? Wanneer heb je het gevoel dat je vrij bent? Schaadt polarisering de samenleving?